امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) فرمودند: حکمت و زیرکی برای هرکس آشکار گردد عبرت را می‌شناسد و هرکس عبرت را بشناسد چنانست که در میان پیشینیان زندگانی کرده باشد. قصارالحکم، 31-5، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش. *** تاریخ باید سرمشق ما باشد. امام خمینی(قدس سره)، صحیفه امام، ج 7، ص 67.

شرحی بر اسناد

کودک شهید بهروز بهروزی اولین شهید سمنان و خروش خون او در انقلاب اسلامی


تاریخ انتشار: 09 دي 1402


در تاریخ 10 / 10 / 1357 مردم مؤمن و انقلابی سمنان در تظاهرات خیابانی با جنایتی هولناک مواجه شدند. کودکی هشت ساله به نام بهروز بهروزی هدف گلوله مأمورین قرار گرفته و به شهادت رسید. شهید بهروز بهروزی اولین شهید شهر سمنان بود. او در 25 شهریور 1350 دیده به جهان گشود و در آن زمان در کلاس دوم ابتدایی درس می‌خواند. پدرش عباسقلی نانوا و مادرش خانم زهره مهدوی خانه‌دار بود. شهادت این کودک معصوم باعث خروش مردم سمنان و گسترش مبارزه با رژیم جنایتکار پهلوی گردید.

مرحومه خانم زهره مهدوی مادر شهید در بخشی از مصاحبه خود در باره شهادت فرزندش می‌گوید:

«بهروز ۲۵ شهریور ۱۳۵۰ در بیمارستان تدین سمنان و در یک خانواده‌ مذهبی به ‌دنیا آمد. پدرش نانوا بود و زندگی متوسطی داشتیم. یک خواهر و یک برادر داشت. سال پنجاه و هفت در کلاس دوم ابتدایی مدرسه‌ مهران (شهید چمران فعلی) در چهار راه شهربانی درس می‌خواند. دانش‌آموزی بسیار فعال، کوشا، ساعی و با هوش بود. انقلاب اسلامی به پیروزی نهایی نزدیک شده بود. ۱۰ دی ‌‌ماه ۱۳۵۷ همه در میدان سی‌سر جمع شده بودند و تظاهرات خود را علیه شاه و نظام ستم‌شاهی ادامه می‌دانند. ما در تظاهرات متفرق شده بودیم و به همراه بهروز به خانه آمده بودیم اما گویا در میدان سی‌سر خانه یکی از پلیس‌ها را مردم به آتش کشیده بودند و مردم هم جمع شده بودند. بهروز هم دوباره به خیابان برگشت و به داخل جمعیت و مردم رفت. در همان لحظه مأموران به سمت مردم تیراندازی کردند و بهروز نیز در اثر اصابت گلوله به سر به شهادت رسید.

با شهادت بهروز، مردم خیلی خشمگین شده بودند طوری که شهادت بهروز انگار خون همه را به جوش آورده بود. مردم همه جلوی بیمارستان جمع شده بودند و قیامتی به پا شده بود. آن روز همه مغازه‌ها تعطیل شده بود و تا یک هفته بازار سمنان تعطیل بود.

روزی که می‌خواستیم پیکر پاک شهیدمان را تحویل بگیریم و آن را دفن کنیم، مرحوم حاج آقا عالمی به پدر شهید گفت: آقای بهروزی، اگر اجازه بدهید ما شهید را فردا دفن کنیم. اگر امروز جنازه از بیمارستان خارج شود، مردم آن‌قدر به جوش آمده‌اند که به داخل پادگان‌ها و کلانتری‌ها می‌ریزند و تعداد کشته‌ها زیاد می‌شود. پدر شهید بهروزی هم در جواب حاج آقا عالمی گفت: به یک شرط می‌گذارم فردا تشییع شود که فردا جنازه را تحویل ما بدهید و نیایند شبانه جنازه را ببرند. مرحوم عالمی نیز گفت: من به شما تعهد می‌دهم که جنازه را فردا تحویل شما بدهیم.

فردای آن روز مسئولان بیمارستان برای ما تعریف کردند که از ساواک آمدند و می‌خواستند جنازه را ببرند، اما حاج آقای عالمی جنازه را داخل اتاق عمل گذاشته بود تا نتوانند پیدا کنند. ساواکی‌ها می‌گفتند: شما جنازه را به ما بدهید ما فردا با گلوله جواب خانواده شهید را می‌دهیم.

پسرم بهروز در ایام تظاهرات با خواهرش یک پتو برمی‌داشتند و می‌رفتند بالای پشت‌ بام پهن می‌کردند و می‌نشستند روی آن و بعد تکبیر می‌گفتند. ما کمی صبر می‌کردیم و دلواپس می‌شدیم. از پشت سرشان مجبور می‌شدیم برویم بالا. ما که می‌رفتیم او پشت پیدا می‌کرد. مأموران پلیس به خانه ما می‌آمدند و به پدر او شکایت می‌کردند که بهروز از بالای پشت بام سنگریزه بر سر ما می‌ریزد و می‌گوید: ای جلاد مرگت باد. بعدها همین شعار بهروز دیوار نوشته‌های کوچه و خیابان‌های سمنان شد و در روز تشییع جنازه او نیز اولین پرچمی که جلوتر از جنازه او از بیمارستان بیرون آمد، روی آن نوشته بود: فریاد بهروز: «ای جلاد، مرگت باد.»

برادر بهروز هم در زمان انقلاب در ارومیه سرباز بود. آن موقع حضرت امام خمینی(ره) دستور داده بود که همه از پادگان‌ها فرار کنند. برادر بهروز هم فرار کرده بود و به سمنان آمده بود و پدرش به او گفته بود برود بیمارستان و به مجروحانی که می‌آورند کمک کند. اولین مجروحی که به بیمارستان می‌آورند و او را می‌بیند، برادرش، شهید بهروز بهروزی بود.»[1]

پیکر کوچک شهید بهروز بهروزی به وسیله مردم شریف سمنان و علمای مبارز آن شهر از جمله حاج‌ آقای شاهچراغی، حاج‌ آقای عالمی، حاج‌ آقای نصیری و حاج‌ آقای عبدوس تا امامزاده یحیی(ع) به صورت با شکوهی تشییع و به خاک سپرده شد و بار دیگر خون پاک و مطهر این کودک شهید الگوی مبارزه بی‌امان مردم مسلمان ایران بالاخص مردم متدین سمنان با رژیم سفاک پهلوی گردید. روحش شاد.

*****

 

از: [سمنان]                                     تاریخ: 10 / 10 / 1357

به: [312]                                           شماره: 7366 / 14ﻫ 

 

موضوع: تظاهرات در سمنان

از صبح روز جاری تظاهرات پراکنده‌ای در شهر سمنان برپا گردیده و تظاهرکنندگان مبادرت به آتش‌زدن لاستیک در خیابان‌های شهر نموده و در حدود ساعت 1400 در اثر درگیری مأمورین با تظاهرکنندگان، یک کودک 8 ساله به نام بهروز بهروزی فرزند عباس به ضرب گلوله مأمورین شهربانی از پای درآمده و تظاهرات پراکنده‌ای تا ساعت 2230 ادامه داشته و شیشه منازل چند نفر از مأمورین شهربانی به نام های: باقی، صیاد و شکری وسیله تظاهرکنندگان شکسته و در نظر است که ساعت 800 مورخ 11 / 10 / 57 تشییع جنازه از کودک مزبور به عمل آورده و مخالفین از این امر بهره‌برداری می‌نمایند که شهربانی در جریان امر قرار داده شد.

نصر

گوینده. حقیقت

گیرنده....

ساعت. 2300

 

*****

 

از: سمنان                                                            تاریخ: 11 / 10 / 1357

به: 312                                                                  شماره: 731 / 14ﻫ

 

درباره: تظاهرات

پیرو شماره 7366 / 14ﻫ - 10 / 10 / 57

  1. از ساعت 0830 عده‌ای حدود 10000 نفر از اهالی سمنان در جلوی بیمارستان شیر و خورشید سرخ اجتماع و پس از تحویل جنازه بهروز بهروزی کودک هشت ساله (نوجوانی که در حوادث اخیر این شهر کشته شده) در خیابان‌های شهر به راه افتاده و پس از نوحه‌خوانی به طرف گورستان شهر به راه افتاده و در محل امامزاده یحیی جنازه را به خاک سپرده، سپس شیخ رازینی داماد شیخ محمدعلی عالمی روحانی افراطی (روحانیون تندرو) ابتدا سخنرانی ‌تحریک‌آمیزی عنوان و از مردم خواست که فردا مبارزات خود را ادامه بدهند. پس از آن کودک خردسالی سخنرانی و مسعود جلیل‌افشار که[از] محرکین فرهنگی می‌باشد (...یکی از فرهنگیان طی سخنانی) ابتدا ضمن اهانت به 66 (مقامات عالیه مملکتی) راجع به اوضاع شهر پرداخت و اضافه نمود که: در شهر مشهد مأمورین شهربانی و ارتشی‌ها با یکدیگر درگیر و تعدادی کشته شده‌‌‌‌اند و فروشگاه تعاونی ارتش در این شهر تصرف شده است و چند قبضه مسلسل سبک به دست مردم افتاده و نتیجه این است که دست از مبارزه بر ندارید. پس از انجام سخنرانی در ساعت 1340مراسم پایان پذیرفت و تعدادی از تظاهرکنندگان نیز از بخش سرخه و سنگسر و شاهرود به سمنان آمده بودند و قرار است از فردا به مدت دو شب به مناسبت فوت بهروز بهروزی در مسجد جامع مجلس ختم برگزار شود که شهربانی در جریان امر قرار داده شد.

 2. از صبح روز جاری حدود 2000 نفر از طبقات مختلف شاهرود ضمن دادن شعارهای ضد ملی در خیابان‌های شهر دست به تظاهرات زده و با آتش ‌زدن تعدادی لاستیک فرسوده در ابتدا و انتهای خیابان‌های شهر، عبور و مرور وسائط نقلیه را مختل نموده و با دادن شعارهای ضد ملی و میهنی به راهپیمایی پرداخته و این تظاهرات تا ساعت 1300 ادامه داشته است.

نصر

گوینده. حقیقت

گیرنده. صالحی

ساعت. 1515

مراتب به دفتر فرماندهی اطلاع داده شد.

مراتب به آقای قاسمی نخست‌وزیری اعلام گردید.

در بولتن درج گردید. کندری 12 / 10 / 57

یک نسخه فتوکپی تهیه و به بخش 324 داده شود. 11 / 10 / 57

 

*****

 

از: سمنان                                                       تاریخ: 16 / 10 / 1357

به: 312                                                              شماره: 7403 / 14ﻫ

 

پیرو شماره 7372 / 14ﻫ - 11 / 10 / 57

پس از کشته شدن بهروز بهروزی کودک هشت ساله، تعداد معدودی از مردم سمنان حدود ساعت 2100 شب‌ها به پشت بام رفته تا حدود ساعت 1030 به دادن شعارهای مذهبی و ضد ملی می‌پردازند و به وسیله بلندگوهایی که در محل ش ا ه ج و[شاهجو] نصب گردیده، اهالی را نسبت به مأمورین شهربانی و ساواک تحریک می‌نمایند که مراتب به شهربانی اعلام گردیده، لکن تاکنون اقدامی به عمل نیامده است و برابر اعلام سازمان ورامین، این مراسم از ساعت 2100 الی 2200 در آن شهرستان نیز برگزار می‌شود.

  نصر

 

 

 

پی‌نوشت:


[1] . بنگرید: 1098349https: /  / iqna.ir / fa / news / ، با تلخیص و ویراستاری.



شهید بهروز بهروزی


شهید بهروز بهروزی در کنار مرحوم پدرش آقای عباسقلی


پیکر شهید بهروز بهروزی و غم فراق پدری در سوگ فرزند مظلوم و معصومش


مراسم تشییع پیکر شهید بهروز بهروزی


خانم زهره مهدوی مادر شهید بهروز بهروزی


خانم زهره مهدوی مادر شهید بهروز بهروزی


خانم زهره مهدوی مادر شهید بهروز بهروزی


تجلیل از خانواده شهید بهروز بهروزی


پوستری به مناسبت شهادت بهروز بهروزی

منبع: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان سمنان، جلد چهارم، صفحه 455، 456، 457 و 459، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1398.
 

تعداد مشاهده: 5278


مطالب مرتبط

تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.