حزب رستاخیز اهرمی برای تغییرات فرهنگی، ملی و دینی و مخالفت با حجاب
تاریخ انتشار: 25 آذر 1402
«از مهم‌ترین انگیزه‌های شاه برای تأسیس حزب رستاخیز در اسفند 1353، ایجاد سازمانی منسجم و قدرتمند برای تحکیم پایه‌های رژیم و به عبارت دیگر دغدغه خاطر شاه نسبت به ادامه حکومت پهلوی بود به همین جهت درصدد ایجاد سازمانی برآمد که هم شیوه حکومت فردی را عوض بکند و هم خلأ وجودی او را پر بکند. از دیگر اهداف شاه این بود که تمام جامعه در امور سیاسی کشور را تحت نظارت حاکمیت و مشارکت داشته باشد و به همین جهت رژیم شاهنشاهی، سلطنت مشروطه و انقلاب سفید به عنوان سه سرفصل برنامه‌های این حزب اعلام شد تا صفوف مردم از یکدیگر جدا شود و افرادی که اعتقادی به این سه اصل نداشته باشند از سایرین خارج گردند و بدین‌وسیله یک‌دلی و هم‌صدایی در درون حاکمیت با مردم برقرار شود.»[1]
تغییر الگوی‌های فرهنگی از نوع ملی و دینی ـ که در طی قرن‌ها به فرهنگ غالب مردم ایران تبدیل شده است ـ و سوق دادن آن به تعلیم و تربیت بر اساس الگوهای بیگانه که شاه و خاندان شاه آن را می‌پسندند و با آن تعلیم و تربیت یافته‌اند، یکی از کارکردهای حزب واحد رستاخیز در ایران بود و از حزب به عنوان ابزاری برای تبلیغ الگوهای مورد باور و مبارزه با الگوهای مخالف، بهره می‌گرفتند. مبارزه رضا و محمدرضا پهلوی با حجاب و ترویج الگوهای فرهنگی فرنگ در ایران با استفاده از همه ابزارهای قدرت سیاسی، حزبی، انتظامی و امنیتی و با تبلیغات و هزینه‌های بسیار تا فروپاشیدن نظام سلطنتی ادامه داشت.
«مقامات حکومتی (دولتی، امنیتی و انتظامی)، برای مقابله با مخالفین از هیچ وسیله ممکن اجتناب نداشتند؛ حتی اگر این وسیله، رفتار توهین و تحقیرآمیز نسبت به دختران و بانوان محجبه بوده باشد! مثلاً برای مقابله با گسترش پوشش اسلامی بانوان در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی، از حزب برای جلوگیری از تردد دانش‌آموزان و دانشجویان محجبه در محیط آموزشی (مدراس و دانشگاه‌ها) استفاده می‌شد. در آستانه رسیدن به دروازه‌های تمدن بزرگ، روش‌های مقابله با این دانشجویان که در گزارش زیر خرافاتی خوانده شده‌اند، شامل هو کردن، تحقیر و تخریب بود![2]
*****
از: شهربانی کشور (اداره اطلاعات) شماره: 122-1-254
به: تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور تاریخ: 21/ 7/ 2535[1355]
موضوع: استفاده دانشجویان دختر از چادر
از اوایل سال تحصیلی جاری تعداد زیادی از دانشجویان دختر(به ویژه سال اول) با چادر به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی رفت و آمد می‌نمایند. چون موضوع قابل توجه به نظر می‌رسد لذا خواهشمند است دستور فرمایند در مورد ادامه این وضع و با جلوگیری از ورود آنان به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی نظریه اعلام دارند.
رئیس شهربانی کشور ـ سپهبد صمدیانپور
به معاون دبیرکل حزب اطلاع [داده] شود که اصول و مبادی صحیح مذهب باید به وسیله دانشجویان حزب تقویت و نسبت به خرافات مبارزه شود. با مسخره کردن آنها و حتی هو کردن، کلاغ سیاه و نظیر آن کاری کنند که نتوانند با چادر بیایند یا چادر از سر بردارند.
آقای.... در اجرای اوامر صادره مراتب به شهربانی اعلام، خلاصه وضعیت به اداره یکم و چهارم منعکس شود...28 /7
اوامر به آقای مهدوی قائم مقام دبیرکل حزب ابلاغ شد. به شهربانی کشور جواب داده شود. در این مورد قرار است از طرف حزب رستاخیز ملت ایران اقدامات لازم صورت گیرد.»
*****
از: اداره کل سوم 341 شماره: 2506 /341
به: ریاست ساواک اطلاعات و امنیت تهران 20ﻫ 21 تاریخ: 9/ 8/ 2535[1355]
درباره: استفاده دانشجویان دختر از چادر
شهربانی کشور طی نامه‌ای اعلام نموده که تعداد زیادی از دانشجویان دختر (به ویژه سال اول) با چادر به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی رفت و آمد می‌کنند و چون موضوع قابل توجه به نظر می‌رسد نظریه ساواک را در مورد جلوگیری از ورود این دانشجویان به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی استعلام که مراتب به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید و در اجرای اوامر صادره با مقامات حزب رستاخیز ملت ایران مذاکره و قرار شد در این زمینه از جانب حزب اقدامات مقتضی صورت گیرد. علیهذا خواهشمند است دستور فرمایید در جریان چگونگی موضوع قرار گرفته و نتیجه اقدامات حزب را به موقع به این اداره کل اعلام دارند. ز
مدیرکل اداره سوم ـ ثابتی
از طرف
مسئول بررسی ـ غلامعلی پور 8 /8 /35
رئیس دایره 1ـ نداف
رئیس بخش 341 ـ سامعی
417625
*****
از: اداره چهارم عملیات و بررسی(341) شماره: 2557 /341
به: ریاست اداره دوم عملیات و بررسی(321) تاریخ: 16/ 8/ 2535[1355]
درباره: استفاده دانشجویان دختر از چادر
بازگشت به: 2838 /321- 2 /8 /35(55)
بنا به اعلام سازمان اطلاعات و امنیت تهران در این مورد دبیرکل حزب رستاخیز ملت ایران اظهار نمود جناب آقای نخست‌وزیر اوامر را به وزرای علوم و آموزش عالی و آموزش و پرورش ابلاغ نموده‌اند که در داخل مدارس و دانشکده‌ها و مؤسسات عالی آموزشی نباید با چادر تردد نمایند و مسئولیت با این دو وزارتخانه می‌باشد. ز
رئیس اداره چهارم عملیات و بررسی ـ ابراهیمی
از طرف
15 /8 /35
گیرنده: ریاست اداره یکم عملیات و بررسی (312) جهت اطلاع.
مسئول بررسی ـ محمدی
رئیس دایره 1 ـ نداف 15 /8 /35
رئیس بخش 341 ـ سامعی
417625
پی‌نوشت‌ها:
[1] . بازخوانی سیستم‌های تک‌حزبی و بررسی عملکرد حزب رستاخیز در ایران، سایت مرکز بررسی اسناد تاریخی.
[2] . حزب رستاخیز به روایت اسناد ساواک- بخش دوم، همان. همچنین بنگرید: حزب رستاخیز به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1401، ج 1، ص 37 مقدمه و ص 341، 367 و 370.
تعداد مشاهده: 1113
